Wanneer het gaat over het verloop van dementie, wordt er vaak gesproken over verschillende fasen. De een noemt 3 fasen, simpelweg de 1e, 2e en 3e fase. Maar ook de beginfase, de midden fase, de eind fase. Naomi Feill beschrijft het als 4 fasen van beleving en Rien Verdult heeft de fasen benoemd als Bedreigde Ik, Verdwaalde Ik, Verborgen Ik en Verzonken Ik.
De laatst genoemde fasen zijn ook de fasen die ik geleerd en uitgediept heb in het kader van mijn GVP opleiding.
Alleen al de naam die gegeven wordt aan de fasen is een bewijs van inleving in de mens met dementie.
Aan de hand van die fasen wil ik jullie meenemen in de belevingswereld van iemand met dementie. Hoe beleeft hij/zij de verschillende fasen? Dat is niet heel eenvoudig want ieder beleeft het toch min of meer op zijn eigen manier, maar er zijn wel overeenkomsten en vergelijkingen.
Het is geen opsomming van symptomen die ieder mens met dementie heeft of gaat krijgen. Dat is nog altijd heel persoonsgebonden. Ook is het niet te zeggen hoe lang iemand in een bepaalde fase blijft en/of iemand wel alle fasen beleeft.
Waarom is het dan toch belangrijk om te weten in welke fase iemand zit? Door te onderzoeken in welke fase iemand zich bevind maak je gebruik van lichamelijke, psychische en gedragskarakteristieken die per fase omschreven zijn.
Dan is het mogelijk om daar de best mogelijke benadering op toe te passen. Het blijft altijd zoeken en puzzelen maar sommige dingen zijn zo kenmerkend voor een bepaalde fase, dat het wiel niet elke keer overnieuw uitgevonden hoeft te worden.
In de volgende uiteenzetting over de 4 fasen van de IK beleving, zal ik proberen ook per fase aan te geven welke benadering hier zou kunnen werken of helpend zou kunnen zijn.
De bronnen die ik gebruik voor deze uiteenzetting kunt u vinden onder het tabje "bronvermelding". Al is het in dit geval voornamelijk studiemateriaal van IMOZ m.b.t. de GVP opleiding en eigen ervaringen.
Mariët de Landmeter